Thuế giá trị gia tăng là gì?

Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là loại thuế gián thu, tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng cuối cùng.

Thuế GTGT do người tiêu dùng trả khi mua hàng hóa, dịch vụ nhưng doanh nghiệp, hộ kinh doanh sẽ là người thu hộ và nộp lại cho Nhà nước.

Những điều người kinh doanh cần biết về thuế GTGT

1. Ai phải nộp thuế GTGT?

• Doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế.

• Cá nhân, hộ kinh doanh online (TikTok, Facebook, Shopee…) có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm cũng thuộc đối tượng phải nộp thuế GTGT.

2. Đối tượng không chịu thuế GTGT

Một số trường hợp đặc biệt được miễn thuế GTGT, ví dụ:

• Sản phẩm nông nghiệp, thủy sản chưa qua chế biến.

• Dịch vụ y tế, giáo dục, đào tạo.

• Hàng hóa xuất khẩu ra nước ngoài trong một số trường hợp cụ thể.

3. Các mức thuế suất GTGT hiện hành

Theo quy định, hiện có 3 mức thuế suất GTGT:

• 0%: Áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu.

• 5%: Áp dụng cho hàng hóa, dịch vụ thiết yếu (nước sạch, phân bón, thiết bị y tế, sách…).

• 10%: Theo khoản 3 điều 9 Luật thuế GTGT 2024 quy định:   Mức thuế suất 10% áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ không quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, bao gồm cả dịch vụ được các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam cung cấp cho tổ chức, cá nhân tại Việt Nam qua kênh thương mại điện tử và các nền tảng số.

Tuy nhiện, ngày 30/6/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 174/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành chính sách giảm thuế giá trị gia tăng theo Nghị quyết số 204/2025/QH15 ngày 17/6/2025 của Quốc hội. Theo đó, tiếp tục áp dụng mức giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ trong giai đoạn từ 01/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.

• 8%: Căn cứ theo khoản 2 điều 1 Nghị định 174/2025/NĐ-CP quy định về mức giảm thuế GTGT như sau:

Mức giảm thuế giá trị gia tăng:

a) Cơ sở kinh doanh tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ được áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 8% đối với hàng hóa, dịch vụ quy định tại khoản 1 Điều này.

b) Cơ sở kinh doanh (bao gồm cả hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) tính thuế giá trị gia tăng theo phương pháp tỷ lệ % trên doanh thu được giảm 20% mức tỷ lệ % để tính thuế giá trị gia tăng khi thực hiện xuất hóa đơn đối với hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế giá trị gia tăng quy định tại khoản 1 Điều này.

Từ 01/07/2025 các hàng hóa dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% sẽ áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 8% trừ các hàng hóa dịch vụ được quy định chi tiết tại Phụ lục I, Phụ lục II của nghị định 174/2025/NĐ-CP.

4. Cách tính thuế GTGT

Có 2 phương pháp tính:

• Phương pháp khấu trừ: Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào.
  (Áp dụng cho doanh nghiệp, tổ chức có đầy đủ hóa đơn, chứng từ).

• Phương pháp trực tiếp trên doanh thu: Thuế GTGT phải nộp = Doanh thu × Tỷ lệ % GTGT.
  
  (Thường áp dụng cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ, không có đủ chứng từ đầu vào).
   

Ví dụ: Hộ kinh doanh bán hàng online thuộc nhóm phân phối hàng hóa → tỷ lệ tính thuế GTGT là 1% trên doanh thu.

5. Thời hạn kê khai và nộp thuế GTGT

• Kê khai theo tháng hoặc theo quý, tùy doanh thu của doanh nghiệp/hộ kinh doanh.

• Thời hạn nộp hồ sơ chậm nhất là ngày 20 của tháng sau (nếu khai theo tháng) hoặc 30 của tháng đầu quý sau (nếu khai theo quý).

Hỏi đáp nhanh về thuế GTGT

1. Hộ kinh doanh doanh thu dưới 100 triệu/năm có phải nộp thuế GTGT không?

Không. Đây là trường hợp được miễn theo quy định.

2. Thuế GTGT có khác gì với thuế TNCN không?

Có. Thuế GTGT là thuế gián thu, người tiêu dùng trả nhưng doanh nghiệp nộp hộ. Thuế TNCN là thuế trực thu, tính trực tiếp vào thu nhập của người kinh doanh.

3. Bán hàng online có phải nộp thuế GTGT không?

Có, nếu doanh thu trong năm từ 100 triệu đồng trở lên.

4. Thuế suất phổ biến nhất của GTGT là bao nhiêu?

10% – áp dụng cho hầu hết hàng hóa, dịch vụ.

5. Có thể nộp thuế GTGT online không?

Có. Người kinh doanh có thể kê khai và nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử Tổng cục Thuế.

 

Dalali Academy – Trung tâm Ứng dụng Kỹ thuật & Công nghệ số

Trực thuộc Trường Cao đẳng Công nghệ Bắc Hà.

Giải pháp đào tạo và đồng hành giúp doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh TMĐT thành công – đặc biệt trên TikTok.

Hotline: 0988 868 795